Rodzaje kruszyw wykorzystywanych przy budowie dróg

Pod pojęciem kruszyw rozumiane są rozrobione materiały sypkie, które swoje zastosowanie znajdują w szeroko rozumianym budownictwie. Wykorzystuje się je na przykład do tworzenia zapraw murarskich i klejów. Równie istotne znaczenie mają jednak przy budowie dróg i autostrad. Zważywszy na różnorodne pochodzenie oraz właściwości fizyczne stosowane w drogownictwie kruszywa można podzielić na kilka podstawowych kategorii.

Kruszywa naturalne

Są to wszelkie kamienie i odłamki skalne, które nie są tworzone w wyniku masowej produkcji. Nie wykorzystuje poddaje się ich również przemysłowej obróbce. Wykorzystywane są w takiej formie, w jakiej zostały pozyskane.

Kruszywa naturalne wydobywa się najczęściej metodą odłamkową. Część z nich pochodzi z dnia rzek i jezior. Żwirownie można spotkać w każdym mieście.

Kruszywa sztuczne

Zwykle są pochodzenia mineralnego, ale zanim zostaną wykorzystane poddaje się je licznym obróbkom przemysłowym, w tym obróbce termicznej, dzięki które nabierają właściwości pozwalających na ich dalsze przetwórstwo i zastosowanie. Kruszywa sztuczne to często również pozostałości po recyclingu innych nieorganicznych materiałów budowlanych.

Wśród najczęściej używanych do budowy dróg kruszyw znajdują się między innymi:

• żwir – doskonale sprawdza się jako podkład w budownictwie drogowym. Tworzą go otoczaki skały osadowej o średnicy wahającej się od 2 milimetrów do kilku centymetrów. W Polsce istnieją ogromne złoża żwirów. Wydobywa się go z dna rzek. Najbogatszym źródłem jest jednak Wisła.
• Tłuczeń – stosuje się go jako materiał do nawierzchni drogowych. Zaliczany jest do kruszyw naturalnych, pozyskiwanych w drodze mechanicznego rozdrabniania.
• Grys – ten z kolei stosowany jest do produkcji betonu asfaltowego. W budowie dróg doskonale sprawdza się w roli warstwy ścieralnej. Metoda pozyskiwania jest taka sama, jak w przypadku tłucznia.

Aby dokonać kategoryzacji kruszyw wykorzystywanych przy budowie dróg należy poznać ich ziarnistość, która według ogólnie przyjętej klasyfikacji rysuje się następująco:

• drobne – ziarna długości mniejszej lub równej 4 mm
• grube – o wymiarach co najmniej 4mm x 2mm
• wypełniacze – kruszywa, których większość ziaren można przesiać przez sito 0,063mm
• mieszanki kruszy naturalnych – kruszywa o uziarnieniu od 0 do 8 mm
• kruszywa o uziarnieniu ciągłym – mieszanka kruszyw drobnych i grubych, których ziarnistość mieści się w przedziale od 0 do 63mm.

W Polsce istnieje wielu dostawców kruszyw, które wykorzystywane są w budownictwie drogowe. Jesteśmy jednym z największych w Europie producentów, dlatego ciekawostka, że na polskich drogach w większości przypadków znajdują się skalne kruszywa pochodzące z rodzimych terenów.